• barwa - zielona;
• rysa - biała;
• twardość Mohsa - 7,5-8;
• gęstość - 2,67-2,78;
• chemizm - krzemian glinu i berylu Al2Be3[Si6O12];
• przeźroczystość - przeźroczysty;
• przynależność - grupa berylu;
   

Przezroczyste odmiany berylu są wysoko cenione jako kamienie szlachetne dzięki pięknej barwie i wysokiej twardości. Najważniejsze beryle to zielony szmaragd, niebieskozielony akwamaryn, żółty beryl złocisty, heliodor oraz różowy morganit.
Nazwa szmaragd pochodzi z języka greckiego (Smaragdos oznacza zielony).
Spośród wszystkich odmian berylu, szmaragd jest najwyżej ceniony. Szmaragd to kamień o wyglądzie od przeźroczystego do prześwitującego. Odcień szmaragdu jest na tyle unikalny, że nadano mu specjalną nazwę: szmaragdowy. Substancja barwiąca szmaragd to chrom, dlatego inne kamienie zabarwione na zielono np. wanadem powinno nazywać się zielonymi berylami, nie zaś szmaragdami. Barwa szmaragdu odporna jest na działanie temperatury i światła, zaś rozdział barwy często bywa nierównomierny.
Szmaragdy powstały w warstwach magmy pod dużym ciśnieniem, na skutek przenikania pierwiastków do skał ulegających przeobrażeniom. Wydobywa się je niemal wyłącznie ze skały macierzystej, gdzie występują pod postacią żył i wrostów.
Najbardziej typowe dla szmaragdu są inkluzje oleju, tworzące skupiska zwane ogródkami (fr. Jardin), nieraz również pęcherzyki gazu i małe kryształy. Drobniejsze wtrącenia tworzą nieraz smugi i welony, przenikające kryształ w różnych kierunkach.
W starożytności szmaragdy wydobywano w Egipcie i na terytorium obecnego Afganistanu. Niektóre szmaragdy w starych klejnotach europejskich pochodzą z Habachtal w Alpach Austriackich. Obecnie tamtejsze kopalnie zostały wyczerpane.
Starożytni Inkowie pozyskiwali szmaragdy z kopalni w Kolumbii. Tam też mieszczą się w okolicy Chivor słynne kopalnie Muzo oraz Cosquez, dostarczające najlepsze szmaragdy na świecie.
Szmaragdy z Zambii posiadają piękną głęboką barwę, niekiedy z błękitnym zabarwieniem i cechują się nielicznymi inkluzjami. Kopalnia Sandawana w Zimbabwe dostarcza pięknych szmaragdów, lecz rzadko przekraczają one 1 karat.
Średnie i dobre szmaragdy wydobywane są w brazylijskich kopalniach na terytorium Nova Era. Inne miejsca występowania to Afganistan (kopalnia Panjshir), Madagaskar, Pakistan, Nigeria i Rosja.
Przeźroczyste szmaragdy zdarzają się tylko wśród kamieni najwyższej jakości. Zmętnienia powstałe na skutek inkluzji nie są uważane za wadę, jeśli oczywiście nie są zbyt liczne. Zmętniałe szmaragdy określa się mianem jardin, od występujących w szmaragdzie skupisk wtrąceń. Duże, ciemnozielone szmaragdy pozbawione wtrąceń i zmętnień, są cenione wyżej nawet niż diamenty.
Szmaragd to talizman dla ludzi urodzonych pod znakiem Byka, Raka, Koziorożca.